Kościół św. Anny (Kościół Bernardynów lub Kościół Franciszkanów Obserwantów) to jeden z najstarszych kościołów w Warszawie oraz najstarszy przy Trakcie Królewskim, położony przy Krakowskim Przedmieściu 66/68, w pobliżu skrzyżowania z Miodową. Do dziś funkcjonuje jako kościół akademicki. W 1454 roku z inicjatywy księżnej Anny Fiodorówny, wdowy po księciu

Instytut Prymasowski. Celem – powołanego do istnienia w 1957 roku przez Kardynała Stefana Wyszyńskiego – Instytutu jest zachowanie spuścizny i propagowanie nauczania Prymasa Tysiąclecia poprzez prowadzenie działalności archiwalnej, redakcyjnej, wydawniczej, naukowej i edukacyjno-wychowawczej.

Jest to moja propozycja na slow zwiedzanie, bo skoro może być slow jedzenie, slow życie, może też być slow zwiedzanie. Kościół św. Anny w Warszawie właśnie do takiego zwiedzania nadaje się wybornie. Stoi w takim miejscu, że każdy warszawiak prędzej, czy później musi przejść koło niego, a goście zwiedzający stolicę pewnie również w drodze na Zamek Królewski czy Stare Miasto również wzrokiem o niego zahaczą. Widok z ulicy Miodowej Kościół św. Anny w Warszawie i osuwająca się skarpa Kościół stoi na skarpie wiślanej, co najlepiej widać z tyłu budowli. Było to powodem wielu problemów. Świadomość zagrożeń posiadano już podczas budowy pierwszej świątyni, czyli w średniowieczu. Okazało się, że ta pierwsza świątynia stała na poczwórnych fundamentach. Odkrycia tego dokonano podczas najpoważniejszego zagrożenia świątyni w trakcie budowy trasy W-Z. Skarpa zaczęła się osuwać i tylko natychmiastowa reakcja zapobiegła katastrofie. Grunt wokół budowli umocniono żelbetonowymi słupami, fundamenty opasano żelbetonowym wieńcem. Ostatnio znów pojawiły się pęknięcia świadczące o obsuwaniu się skarpy. Na razie podobno zagrożenia nie ma. Kościół od strony skarpy Fasadę kościoła najlepiej oglądać stojąc u wylotu ulicy Miodowej. Po opowieści o średniowiecznych fundamentach może trochę zdziwić czysto klasycystyczna fasada. Po zniszczeniach związanych z potopem szwedzkim świątynię odbudowano w stylu barokowym, takie też jest jej wyposażenie, natomiast później przebudowano tylko fasadę. Tej fasadzie warto się przyjrzeć. Rzucają się w oczy posągi czterech ewangelistów. Jan Ewangelista (ten z orłem) według przekazów ma rysy twarzy Stanisława Augusta Poniatowskiego. Właściwie nawet nie trzeba żadnych przekazów, wystarczą oczy. My w każdym razie od razu go rozpoznaliśmy. Ewangelista z twarzą Stanisława Augusta Poniatowskiego Na samej górze zobaczycie litery S i A oznaczają świętą Annę, ale w czasie zaborów uważano, że to inicjały Zygmunta Augusta Poniatowskiego. W przedwojennych przewodnikach można przeczytać, że poniżej jest wizerunek świętej Anny umieszczony przez Rosjan w miejscu dawnego orła. Jak widzicie, dziś orzeł jest na swoim miejscu. Inicjały SA, czyli Święta Anna Orzeł na swoim miejscu Fasada z Ewangelistami I z drugiej strony Dzwonnica Obok kościoła jest dzwonnica, można dziś wejść na nią i podziwiać okolicę. Widok stąd jest wspaniały i naprawdę warto pokonać trochę schodów. Dzwonnicę ufundowała Anna Jagiellonka. Dzwonnica Widok z dzwonnicy na Krakowskie Przedmieście Widok z dzwonnicy na Plac Zamkowy Kościół św. Anny w Warszawie – wnętrze Kościół św. Anny w Warszawie ma równie interesujące wnętrze. Zaraz po wejściu do środka uderza jednorodność wystroju. Zachowało się późnobarokowe wyposażenie: kryształowe żyrandole, ołtarze, freski na ścianach, ambona, konfesjonały. Zwróćcie uwagę na lustra zamiast okien oraz na iluzyjne freski, powiększają one nieduże wnętrze. Wojnę przetrwały też najładniejsze w Warszawie barokowe organy, wspaniale udekorowane. Wnętrze Kościoła Zwróćcie uwagę na żyrandole Bliżej do ołtarza nie dało się podejść Ołtarz główny pochodzi z tego samego czasu. Zwróćcie uwagę na dekoracje w stylu chińskim, oczywiście jeśli będziecie mieć szczęście i ołtarz będzie oświetlony. Ołtarz ma oryginalną konstrukcję, stoi pośrodku dawnego, średniowiecznego prezbiterium, oddzielając od siebie dzisiejsze barokowe prezbiterium i absydę, pełniącą dawniej funkcję chóru. Znajdują się tu więc stalle z wizerunkami świętych z zakonu bernardynów, ale oglądać je można tylko dwa razy w roku: 26 lipca i 25 września. Ołtarz składa się z elementów architektonicznych, rzeźb i obrazów. Jest uznawany za najładniejszy barokowy ołtarz w Warszawie. Dekoracje ścian pochodzą z lat 1743-50 i zostały odkryte w latach 70-tych XX wieku. Autorem ich jest brat Walenty Żebrowski. Pokrywają one cały kościół i są jednorodne w pastelowych, charakterystycznych dla baroku barwach. Na szczycie ambony znajduje się postać Ładysława z Gielniowa, patrona Warszawy. W prawej dłoni trzyma on swój główny atrybut, czyli słup biczowania. Żył w XV wieku, wstąpił do zakonu bernardynów, dwukrotnie był jego przeorem. Słynął ze swoich kazań, jako jeden z pierwszym wprowadził do nabożeństw język polski. W Warszawie został powiernikiem Anny Jagiellonki. Kaplica błogosławionego Ładysława z Gielniowa W kaplicy błogosławionego Ładysława z Gielniowa znajdują się jego szczątki. Te, które przeniesiono tu z miejsca pochówku, zostały zrabowane w 1959 roku, zastąpiono je więc relikwiami pochodzącymi z Wawelu. Są one umieszczone w małej trumience u dołu ołtarza. Kaplicę Loretańską zbudowano specjalnie dla figury Matki Boskiej Loretańskiej przeniesionej tu z rozebranego kościoła na Pradze. W czasie wojny kaplica została zniszczona. Dziś jest odbudowana. Rzeźba jest wykonana z czarnego drewna i stanowi kopię XIV-wiecznej figury Madonny z Loreto. Obecnie w kaplicy znajduje się również tablice poświęcone Cyprianowi Kamilowi Norwidowi, Józefowi Piłsudskiemu. Są też tablice poświęcone żołnierzom walczącym podczas II wojny światowej. Od niedawna jest tu też pomnik katastrofy smoleńskiej oraz krzyż przeniesiony sprzed Pałacu Prezydenckiego. Krzyż spod Pałacu Prezydenckiego W przejściu do zakrystii zachowało się sklepienie kryształowe z 1514, jedyne zachowane w Warszawie. Tak powoli zwiedzając kościół zanurzamy się w historii Polski i obserwujemy proces zmian architektonicznych i estetycznych, które tu następowały w przeciągu kilkuset lat. Poznajemy także historie i życie wielu postaci, dziś często zapomnianych. Slow zwiedzanie, to jak czytanie historii, którą opowiadają nam zabytki. Na pytanie czy obejrzeć „wszystko” czy tylko niektóre obiekty i miejsca nie ma prostej odpowiedzi. Będziemy się jednak starali przekonać Was, iż warto czasem „posmakować” slow zwiedzania. Inne miejsca w Warszawie znajdziecie tu. Jeśli chcecie poznać Warszawę, zerknijcie tu; jesteście ciekawi, co u nas słychać, obserwujcie nas na Facebooku i Instagramie; lubicie zwiedzać niezwykłe miejsca w Polsce, kupcie nasz ebook, więcej informacji na jego temat znajdziecie w tym wpisie, a gdy klikniecie w poniższy obrazek, przeniesiecie się do naszego sklepu. Jeśli lubicie spacery po ciekawych miejscach, w których żyli niezwykli ludzie, wybierzcie się z nami do Konstancina. Poniższy link jest afiliacyjny, będzie nam miło, gdy z niego skorzystacie.

^{Rajesh Fernandes, to parafia robotnicza, zaangażowana w duszpasterstwo dzieci i młodzieży, ma też mieszkanie dla uchodźców. 22 listopada 2023 Polska Trwają rekolekcje biskupów na Jasnej Górze} BERNARDYNI OBOK ZAMKU? Mało kto pamięta, że jeden z najpopularniejszych kościołów stolicy – akademicki kościół św. Anny ufundowany został dla Bernardynów i był drugą po Krakowie ich siedzibą w Polsce. Choć mimo usilnych starań do dziś nie udało się Bernardynom odzyskać tej niezwykle ważnej dla nich placówki, wierzą głęboko, że kiedyś Bóg pozwoli im wrócić do tego szczególnego miejsca związanego z osobą ich świętego współbrata w zakonie – błogosławionego Władysława z Gielniowa. POCZĄTKI Warszawski klasztor Bernardynów pod wezwaniem św. Anny powstał w 1454 r. dzięki fundacji księżnej mazowieckiej Anny, wdowy po Bolesławie III. Podczas wesela króla Kazimierza Jagiellończyka z Elżbietą Rakuszanką poznała ona osobiście św. Jana Kapistrana – założyciela Prowincji Bernardynów. Kapistran przyjął obietnicę fundacji i wyznaczył do Warszawy sześciu zakonników. Anna nadała Bernardynom niewielki plac na Przedmieściu Czerskim, zwanym odtąd Bernardyńskim (dziś Krakowskim) położonym w pobliżu zamku książęcego, potem królewskiego. Na placu tym zbudowano mały gotycki kościół z klasztorem, przy zastosowaniu muru pruskiego. Po śmierci fundatorki w 1458 r. plac ten był poszerzany przynajmniej trzy razy przez jej wnuków. Budynki kościoła i klasztoru wielokrotnie ulegały zniszczeniom, były odbudowywane i rozbudowywane. Bliskość zamku królewskiego i najruchliwszego w Warszawie szlaku komunikacyjnego, zarówno wodnego, jak i lądowego, stanowiła okoliczność dla klasztoru bardzo sprzyjającą. Królowie polscy obdarowywali pobliski klasztor nie tylko na równi z innymi klasztorami Warszawy, ale niejednokrotnie wyróżniali go w sposób szczególny. “PŁOTY AŻ PO WISŁĘ” Według relacji Adama Jastrzębskiego, dworzanina A. Kazanowskiego, mieli Bernardyni w pierwszej połowie XVII w. “aż po Wisłę płoty” i na tym obszernym terenie oprócz pracy nad uprawą grządek pracowało kilku braci w tzw. mielcuchu, tj. browarze dostarczającym piwo. Przy klasztorze istniały następujące bractwa: św. Anny, Paska św. Franciszka, bractwo Niepokalanego Poczęcia NMP, Męki Pańskiej, św. Jana Nepomucena i inne. W kościele miały swoje ołtarze bractwa cechowe. Ołtarz św. Stanisława należał do cechu kowali, ołtarz Matki Bożej mieli rymarze, a kaplica i ołtarz bł. Władysława z Gielniowa należały do cechu furmańskiego. W klasztorze w latach 1758 – 1786 mieszkało 13 kaznodziejów, głoszących po niemiecku kazania w kościele św. Benona (dla członków bractwa niemieckiego istniejącego przy tym kościele). Spośród zakonników wyróżniających się świątobliwością życia należy wymienić kaznodzieję Ludwika z Warki, br. Mikołaja z Koźla, bł. Władysława z Gielniowa, Kazimierza Lustkiewicza, czterech zakonników zamordowanych w latach 1656 – 1657 przez Szwedów (o. Ludwika z Warszawy, br. Gabriela Wolińskiego, Wita Żarnowicza i tercjarza Jana). W XIX w. wsławił się pracą dobroczynną br. Tomasz Ostrowski, który ułożył ustawy dla instytutu wychowawczego opuszczonych dzieci. W źródłach znajdują się ślady działalności Bernardynów z klasztoru św. Anny jako kapelanów dworskich i wojskowych. Kapelanem mieszczańskiej rodziny Baryczków był o. Tomasz z Warty. Starosta warszawski Stanisław Zaliwski miał kapelana Bernardyna – Ambrożego Smętka. Na dworze króla Władysława IV wielce wpływowym kapelanem był Stanisław Bojanecki, teolog królewski. Na dworze Jana III kapelanem był Stanisław Orłowski, kustosz klasztoru warszawskiego. WŁADYSŁAW Z GIELNIOWA W 1504 r. przełożonym klasztoru został mianowany o. Władysław z Gielniowa. Wstąpił on do zakonu w 1462 r. właśnie w tym klasztorze. Dwukrotnie pełnił on urząd prowincjała. Był jednym z przedniejszych kaznodziejów bernardyńskich. Kazania głosił w języku polskim. Był kaznodzieją gorliwym, najchętniej mówiącym o Męce Pańskiej. Ponadto Władysław był twórcą wielu pieśni religijnych w języku polskim, z których najbardziej znane to “Jezusa Judasz przedał za pieniądze nędzne” i “Kto chce Pannie Maryi służyć”. Podsumowaniem niezwykłego życia Władysława były jego ostatnie chwile. W Wielki Piątek 1505 r. w czasie gdy głosił kazanie o Męce Chrystusa wpadł w ekstazę i wołając: “O Jezu, o Jezu, o Jezu” uniósł się nad ambonę, czego świadkami byli zgromadzeni w kościele. W wyniku tego przeżycia zasłabł i nie był w stanie dokończyć kazania. Dnia 4 maja 1505 r. zmarł w opinii świętości. Jego kult potwierdził w 1750 r. papież Benedykt XIV. WYGNANI ZA WALKĘ O POLSKĘ Bernardyni zawsze bez reszty zaangażowani byli w walkę o niepodległość swojej ojczyzny. Podczas powstania styczniowego w 1863 r. wyróżniali się kaznodzieje: Honoriusz Jarnuszkiewicz (skazany za to, że w latach 1861 – 1864 był aktywnym “buntownikiem i płomiennym mówcą” oraz Filip Markowski, który na terenie klasztoru umieszczał zwerbowanych przez siebie powstańców, odbierał przysięgi, był kapelanem oddziału “Dzieci Warszawy”, dowodzonego przez Ludwika Żychlińskiego i do końca walczył z bronią w ręku. Ojcowie Marian Misiński i Zefiryn Zaręba zostali aresztowani pod zarzutem współpracy z powstańcami. W wyniku działania specjalnej komisji do spraw klasztorów rzymskokatolickich przy Komitecie Urządzającym pod kierownictwem Włodzimierza Czerkaskiego, klasztor św. Anny znalazł się w liczbie 18 klasztorów przeznaczonym przez władze zaborcze do natychmiastowej likwidacji. W nocy z 15 na 16 listopada 1864 r. 22 zakonników przewieziono do klasztoru etatowego w Kole n. Wartą. Trzech zakonników, których początkowo pozostawiono do opieki nad kościołem wkrótce aresztowano. Po wygnaniu z klasztoru zakonników bp nominat Paweł Rzewuski nie chcąc zajmować obiektów pobernardyńskich na własną rękę, zwrócił się o pozwolenie do Stolicy Apostolskiej. Papież Pius IX nie wyraził zgody na taki obrót rzeczy. Gdy bp Rzewuski sam został zesłany, jego następca Stanisław Zwoliński przeniósł do klasztoru w 1866 r. seminarium duchowne z ul. Jezuickiej. W tych budynkach mieściło się ono przez rok. Następnie większość budynku klasztornego zajęły władze miejskie, a niewielką część przylegającą do kościoła oraz sam kościół wzięła pod opiekę władza archidiecezjalna. Abp Aleksander Kakowski przeznaczył kościół bernardyński dla duszpasterstwa akademickiego. KARA, KTÓRA TRWA W 1945 r. Bernardynom udało się odzyskać niewielki kościół na warszawskim Czerniakowie. Niestety wielokrotne, usilne starania o zwrot kościoła św. Anny, za każdym razem kończyły się fiaskiem. W ten sposób kara nałożona na Bernardynów przez zaborcę, trwa do dziś, choć minęło już tyle lat i zmieniło się tak wiele. gM8Tf4a.

g1tsvs35pp.pages.dev/114

g1tsvs35pp.pages.dev/48

g1tsvs35pp.pages.dev/220

g1tsvs35pp.pages.dev/60

g1tsvs35pp.pages.dev/346

g1tsvs35pp.pages.dev/387

g1tsvs35pp.pages.dev/26

g1tsvs35pp.pages.dev/369

g1tsvs35pp.pages.dev/178

kazania kosciol sw anny warszawa